W miejscach podawania substancji drażniących u kotów pojawia się stosunkowo często reakcja zapalna. Znacznie rzadziej rozwijają się tam procesy nowotworowe (rożne rodzaje mięsaków – nowotworów złośliwych z tkanki łącznej). Wielokrotne podawanie szczepionki w to samo miejsce zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu.
Częstotliwość występowania nowotworów oceniana jest na ok. 1 nowotwór na 10 000 podań szczepionki przeciwko białaczce lub wściekliźnie.
Mięsak poszczepienny - leczenie
- chirurgia onkologiczna
Te procesy nowotworowe charakteryzują się miejscową złośliwością, a więc naciekają intensywnie i niepostrzeżenie tkanki okoliczne, choć pozornie wydają się dobrze odgraniczone od tkanek zdrowych. Przerzuty występują stosunkowo rzadko. Z tego też powodu leczenie tych procesów nowotworowych polega przede wszystkim na POSTĘPOWANIU CHIRURGICZNYM. Z uwagi na naciekanie przez nowotwór tkanek otaczających w czasie zabiegu operacyjnego staramy się osiągnąć MARGINES ZDROWYCH MAKROSKOPOWO TKANEK. To skutkuje BARDZO OBSZERNYM CIĘCIEM CHIRURGICZNYM OBEJMUJĄCYM CZĘSTO KOŚCI OKOLICZNE. Takie postępowanie jest oczywiście dość traumatyczne, wymaga odpowiedniego postępowania przeciwbólowego i na ogół jest stosunkowo dobrze tolerowane. Całość postępowania chirurgicznego wymaga doświadczenia w wykonywaniu tego rodzaju zabiegów. Mamy niewątpliwie największe doświadczenie w takiej procedurze chirurgicznej.
Kluczowe jest zrozumienie, że PIERWSZY ZABIEG CHIRURGICZNY DAJE NAJWIĘKSZE SZANSE WYLECZENIA KOTA. Nieodpowiednie postępowanie chirurgiczne bardzo znacząco pogarsza rokowanie i wiąże się ze wznowami nowotworu. W zasadzie oznacza też, prędzej czy później, śmierć kota z powodu nowotworu. Dlatego właśnie kluczowe znaczenie ma odpowiednie zaplanowanie i obszerne wykonanie pierwszego zabiegu chirurgicznego. - radioterapia
Najlepszym postępowaniem uzupełniającym zabieg chirurgiczny jest radioterapia. - chemioterapia onkologiczna
Niekiedy postępowanie chirurgiczne uzupełnione może zostać chemioterapią onkologiczną. - immunoterapia
W leczeniu mięsaków poszczepiennych / włókniakomięsaków kotów znajduje zastosowanie szczepionka przecinowotworowa Oncept IL-2.
Szczepionka jest immunomodulatorem, co oznacza, że wpływa na czynność układu odpornościowego (naturalnych mechanizmów obronnych organizmu). Substancja czynna preparatu Oncept IL-2 to będący „nośnikiem” wirus Canarypox, który zawiera gen produkujący białko zwane kocią interleukiną 2 (IL-2). Białko IL-2 działa poprzez pobudzanie niektórych wyspecjalizowanych komórek układu odpornościowego do ataku na komórki nowotworowe. Ma to prowadzić do śmierci komórek raka. Wirus umożliwia produkcję białka IL-2 w miejscu wstrzyknięcia w niewielkich ilościach przez dłuższy czas. Wirusy Canarypox nie rozprzestrzeniają się ani nie namnażają u kotów ani u innych ssaków. Szczepionka podawana jest podskórnie w okolicy cięcia chirurgicznego po usunięciu mięsaka. Przedstawione na zjeździe European Society of Veterinary Oncology w Lizbonie (2013) i Wiedniu (2014) dane wskazują na jej efektywność po usunięciu chirurgicznym zmiany i napromienianiu blizny operacyjnej - po tym dopiero podawana była szczepionka. Nie ma danych tyczących jej skuteczności bez wykonanej uprzednio radioterapii. W badaniu klinicznym koty z włókniakomięsakiem bez przerzutów lub zajętych węzłów chłonnych podzielono na dwie grupy. Pierwsza otrzymywała leczenie podstawowe – leczenie operacyjne i radioterapię, druga Oncept IL-2 jako uzupełnienie leczenia operacyjnego i radioterapii. Po dwóch latach podsumowano badanie. Koty leczone produktem Oncept IL-2 wykazywały dłuższy średni czas do wystąpienia przerzutu (ponad 730 dni) w porównaniu do grupy kontrolnej (287 dni). Leczenie z użyciem produktu Oncept IL-2 obniżyło ryzyko wystąpienia przerzutu od 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia do około 56% po 1 roku i 65% po 2 roku.
Zapobieganie mięsakom poszczepiennym u kota
O tym jak zapobiegać tego typu nowotworom, przeczytają Państwo w rozdziale Zapobieganie nowotworom.Dariusz Jagielski
dr n. wet. Dariusz Jagielski
onkolog weterynaryjny
Absolwent Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Członek Europejskiego Stowarzyszenia Onkologii Weterynaryjnej. Uczestnik i wykładowca licznych sympozjów weterynaryjnych (w kraju i za granicą).
Autor licznych publikacji z dziedziny onkologii weterynaryjnej. Przez ponad 10 lat był wykładowcą akademickim (zajmującym się onkologią i hematologią weterynaryjną), a przez ponad 4 lata – przewodniczącym Sekcji Onkologii Polskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt. Wykładowca podyplomowych studiów specjalizacyjnych dla lekarzy weterynarii. Dyrektor medyczny w jedynym w Polsce Ośrodku radioterapii megawoltowej dla zwierząt - RTWet